Nowoczesna infrastruktura toalet publicznych

Obecnie w każdym miejscu publicznym musi znajdować się odosobniona toaleta, z dostępem do ciepłej wody, środków higienicznych oraz suszarki do rąk. Te restrykcje podyktowane są prawnie. Wiele osób nadal niechętnie korzysta z toalet, gdyż miejsca to kojarzą im się z brudem, brakiem higieny czy ogólną czystością pozostawiającą wiele do życzenia. Obecne przepisy prawne i względy sanitarno-higieniczne nie dopuszczają takiej sytuacji. Toalety publiczne muszą być cykliczne czyszczone i utrzymane w jak najlepszym porządku.

Zdarza się jednak, że toaleta w miejscu publicznym jest niedostosowana do grupy docelowej. Zwykle problemem jest też niewielka przestrzeń, jaką zajmuje, co często stwarza problem związany z poruszaniem się po takiej łazience – zwłaszcza dla osób z niepełnosprawnościami. Inaczej będzie projektowało się toalety dla szkół i innych placówkach edukacyjnych, a inaczej dla szpitali, czy galerii usługowo-handlowych. Ważne, by przy projektowaniu tego miejsca wziąć pod uwagę potrzeby przyszłych użytkowników.

Czy korzystanie z toalety publicznej jest bezpieczne dla zdrowia?

Sami użytkownicy toalet chcą korzystać z miejsc czystych, w których nie dojdzie do zakażenia bakteriami i wirusami. Jeszcze do niedawna panowało przekonanie, że toalety publiczne są źródłem wszelkich chorób. Owszem, podczas korzystania z miejskich WC warto stosować podkładki na deskę, ale jak twierdzą naukowcy – zakażenie bakteriami w ten sposób jest minimalne. Największym nośnikiem drobnoustrojów chorobotwórczych jest tzw. choroba brudnych rąk, dlatego każdorazowo po skorzystaniu z miejskiej (i nie tylko) toalety trzeba umyć ręce. Czy toaleta publiczna jest bezpieczna dla zdrowia? Tak, o ile przestrzega się podstawowych zasad higieny osobistej.

Toalety dla klientów – przepisy

W miejscach handlowych, gastronomicznych, edukacyjnych czy medycznych powinna znaleźć się toaleta publiczna, która musi być zgodna z wymogami dotyczącymi higieny, komfortu, bezpieczeństwa i prywatności użytkowania. Właściwe wymiary kabin WC dostosowane do potrzeb osoby niepełnosprawnej, umywalki z ciepła wodą, mydłem, papierowymi ręcznikami czy suszarkami do rąk – to elementy, które bezwzględnie muszą znaleźć się w publicznych toaletach. Toalety udostępniane klientom nie muszą znajdować się w sklepach, większych marketach czy aptekach.

Przepisy regulujące wyposażenie i wymiary toalet publicznych są ustanowione przez Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku. Dotyczy warunków technicznych i minimalnych wymiarów, jakie powinny posiadać kabiny WC, pisuary oraz umywalki.

Najważniejsze punkty dotyczące przepisów związanych z toaletami publicznymi:

• Podłoga w toaletach publicznych powinna być wykonana z materiału łatwego w zmywaniu, który nie nasiąka wodą i nie jest śliski.
• Drzwi w tych miejscach powinny być zamykane samoczynnie.
• Toalety muszą być odpowiednio wentylowane poprzez wentylator wyciągowy lub za pośrednictwem przewodów i kratek wentylacyjnych.
• W miejscach tych należy stosować płytki ceramiczne lub okładziny ścienne, które nie chłoną wody.
• W toaletach publicznych powinna przypadać co najmniej jedna umywalka na 20 osób, co najmniej jedna miska WC i jeden pisuar na 30 mężczyzn oraz jedna miska ustępowa na 20 kobiet.
• Męskie toalety muszą być wyposażone w pisuary oraz co najmniej jedną odosobnioną kabinę.
• Pomieszczenie higieniczno-sanitarne powinno mieć wysokość co najmniej 2,5 m.

Co powinno znaleźć się w toalecie publicznej?

• dozownik z mydłem,
• pojemnik z ręcznikami papierowymi,
• suszarka do rąk,
• kosz na śmieci,
• szczotki do WC,
• środki dezynfekujące i czyszczące,
• odświeżacze powietrza,
• przewijak dla niemowląt.
  

Oznaczenia toalet publicznych

Toalety publiczne muszą być wyraźnie oznaczone. Ponadto powinny do nich kierować strzałki – zwłaszcza w dużych centrach handlowych, by można je było łatwo zlokalizować. Oznaczenia na drzwiach muszą zawierać wyraźne i czytelne komunikaty dotyczące przeznaczenia danej toalety publicznej: czy jest ona skierowana dla kobiet, mężczyzn, osób niepełnosprawnych, dzieci lub kobiet karmiących.

Toalety publiczne – wymiary

Według przepisów, które znajdują się w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury – wymiary toalet publicznych muszą być ściśle określone.

W rozporządzeniu § 87. czytamy, że ustęp publiczny:

• powinien mieć kabiny ustępowe o wymiarach co najmniej 1,5 m długości i 1 m szerokości;
• ustępie publicznym co najmniej jedna kabina powinna być przystosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych, zgodnie z § 86.

Toalety w budynkach użyteczności publicznej i zakładach pracy – wymiary

W Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w § 83. czytamy, że kabina ustępowa (ustęp wydzielony), nieprzeznaczona dla osób niepełnosprawnych, powinna mieć najmniejszy wymiar poziomy (szerokość) w świetle co najmniej 0,9 m i powierzchnię przed miską ustępową co najmniej 0,6 x 0, 9 m w rzucie poziomym , spełniającą również funckję powierzchni przed umywalką – w przypadku jej zainstalowania w kabinie ustępowej.

Do drzwi ustępu wydzielonego opisanego w § 83 odwołuje się §79 pkt.1: Drzwi do łazienki, umywalni i wydzielonego ustępu powinny otwierać się na zewnątrz pomieszczenia, mieć z zastrzeżeniem § 75 ust. 2 co najmniej szerokość 0,8 m i wysokość 2 m świetle ościeżnicy, a w dolnej części – otwory o sumarycznym przekroju nie mniejszym niż 0,022 m2 dla dopływu powietrza.

Dalej w § 85 pkt. 1 Ustępy ogólnodostępne w budynkach zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej i zakładów pracy powinny mieć wejścia z dróg komunikacji ogólnej.
Punkt 2. § 85 precyzuje układ i wymiary jakie należy brać pod uwagę przy projektowaniu łazienek, i tak:

1) przedsionki oddzielone ścianami pełnymi na całą wysokość pomieszczenia, w których mogą być instalowane tylko umywalki
2) drzwi o szerokości co najmniej 0,9 m
3) drzwi do kabin ustępowych otwierane na zewnątrz, o szerokości co najmniej 0,8 m, a do kabin przystosowanych dla potrzeb osób niepełnosprawnych co najmniej 0,9 m. Przedsionków o których mowa w ust. 2 pkt 1, nie wymagają ustępy przy salach zajęć w żłobkach i klubach dziecięcych, przedszkolach, innych formach opieki przedszkolnej oraz przy pokojach dla chorych w szpitalach.
4) Przegrody dzielące ustęp damski od męskim, wykonane jako ściany pełne na całą wysokość pomieszczenia
5) Miski ustępowe umieszczone w oddzielnych kabinach o szerokości co najmniej 1 m i długości 1,10 m, ze ściankami i drzwiami o wysokości co najmniej 2 m z prześwitem nad podłogą 0,15 m; w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolnych oraz innych formach opieki przedszkolnej dopuszcza się stosowania ścianek i drzwi o wysokości nie mniejszej niż 1,5 m.

Według rozporządzenia określone są tylko minimalne wymiary WC publicznego, które umożliwiają poruszanie się. Doświadczenie pokazuje, że kabiny – jeśli pozwala na to miejsce – powinny być nieco większe.

Toaleta publiczna dla niepełnosprawnych – wymiary

Bardziej restrykcyjne są przepisy dotyczące wymiarów toalet publicznych przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych. W Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury § 86. Ustęp dla osób niepełnosprawnych, czytamy:

1. W budynku, na kondygnacjach dostępnych dla osób niepełnosprawnych, co najmniej jedno z ogólnodostępnych pomieszczeń higienicznosanitarnych powinno być przystosowane dla tych osób przez:
   • zapewnienie przestrzeni manewrowej o wymiarach co najmniej 1,5 x 1,5 m;
   • stosowanie w tych pomieszczeniach i na trasie dojazdu do nich drzwi bez progów;
   • zainstalowanie odpowiednio przystosowanej, co najmniej jednej miski ustępowej i umywalki, a także jednego natrysku, jeżeli ze względu na przeznaczenie przewiduje się w budynku takie urządzenia;
   • zainstalowanie uchwytów ułatwiających korzystanie z urządzeń higienicznosanitarnych.
   2. Dopuszcza się stosowanie pojedynczego ustępu dla osób niepełnosprawnych bez przedsionka oddzielającego od komunikacji ogólnej.

Toalety w zakładach pracy

W Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. wymiary toalet w zakładach pracy doprecyzowane są o wymiary wymaganej przestrzeni przed kabinami i tak zgodnie z Rozdziałem IV, § 27 pkt. 5 Szerokość przejście wzdłuż kabin ustępowych przy jednostronnym ich rozmieszczeniu powinna wynosić co najmniej 1,3 m. Jeżeli naprzeciwko kabin są umieszczone pisuary, odległość między ścianą, na której są zainstalowane, a kabinami nie powinna być mniejsza niż 2 m. Przejście między rzędami kabin powinno mieć szerokość co najmniej 2m

Oświetlenie w toaletach publicznych

Już na etapie projektowania powinno się wziąć pod uwagę nadmierne zużycie prądu w toaletach miejskich, gdyż użytkownicy często nie gaszą światła. W toaletach publicznych warto zaprojektować oświetlenie energooszczędne, które reaguje na ruch.

Alsanit – projekt toalety publicznej

Wymiary toalety publicznej, jej oświetlenie i infrastruktura to czynniki, które sprawiają, że miejsce to jest komfortowe w użytkowaniu. Toaleta publiczna powinna przestać kojarzyć się z przestrzenią brudną i pozbawioną podstawowej higieny. Trzeba jednak pamiętać, że za finalny wygląd miejskiego WC odpowiadają sami użytkownicy, którzy powinni po sobie zachować należyty porządek. W Alsanit dbamy o tworzenie kabin zgodnych z infrastrukturą budynku i prawnymi rozporządzeniami, ale przede wszystkim mamy na uwadze grupę docelową i potrzeby użytkownika.

Rozporządzenie.pdf

rozporzadzenie_14-11-2018.pdf

Dz.U._1997_nr129.pdf